29 tháng 12, 2019

TỰ SỰ THỢ ĐÓNG GẠCH

Lo xa làm chi nữa
Khi tuổi theo bóng chiều
Như hạc vờn đỉnh núi
Đời đong được  bấy nhiêu...

Cuộc sống trên cõi tạm
Dù tạm ít tạm nhiều
Hãy sống cho bõ sống
Mặc gió chiều phiêu diêu...

Cứ đi mà đóng gạch
Kiếm lấy tiền mà tiêu
Tự tung và tự tác
Sướng hơn tiên rất nhiều...

Hồng Nguyễn





Chuyến viễn du miền núi Tây Bắc 10 ngày xa các bạn của Hồng Nguyễn  . Sau bao nhiêu nhớ nhung mong gặp lại gia đình fb . Chả có quà gì chỉ có mấy dòng cảm nhận về tình đất tình người Tây bắc , xin chia sẻ cùng các bạn . ...

XUÂN TÂY BẮC...

Xuân thức ngủ trên chồi cây mắt lá
Còn dư vương vấn chút heo may
Xin đừng lạnh cho nhành mai ấm nở
Hương nồng ru giấc  mộng thêm say ...

Xao xuyến nhớ ngày xuân tây bắc
 Mặt trời chập chững giữa vườn mây
Hoa chìm sâu tầng văn hóa cổ 
Thẹn thùng men rượu ấm ngất ngây.
 .
Làn điệu khắp tỏ tình đôn hậu
Nét tinh hoa tinh túy bàn tay
Thi vị lắm cơm lam rừng đón bạn
Đượm ngãi tình chủ, khách đắm say ..

Men sóng sánh chắt  từ đáy mắt
Níu bước nhau không khỏi chốn này
Lỡ  xa rồi còn lưu luyến nhớ
Ánh nhìn người ấy rượu quàng tay...

28/12/2014
 Hồng Nguyễn

26 tháng 12, 2019

TÌNH ĐÔNG...
Tôi chỉ muốn mãi mãi
Là tù binh của em
Trong ngăn tim nóng bỏng
Lửa môi cháy hồng thêm...
Mùa đông rồi hết lạnh
Trong tôi và trong em...
25/12/2019
Thơ : Nguyễn Viết Hồng

22 tháng 12, 2019

HOA QUỲNH..(Bài xướng Nguyễn Viết Hồng )

Thấp thoáng tinh khôi giữa đất trời
Đêm thanh xòe nở hóng sương rơi
Khuất nơi phố thị xa phàm tục
Ẩn lấp thung sau lánh lưới đời
Hương dịu dàng đưa buông tĩnh lặng
Sắc lung linh thằm hé khoe phơi
Ai thương yêu mến quỳnh tôi nở
Ngắm một lần thôi để nhớ đời .

      12/4/2013
Nguyễn Viết Hồng

NHỠ THÌ…

Phượng đã rơi đầy can cớ chi
Bập bùng lửa cháy đuổi xuân đi
Vêu vao ngọn gió quầng đôi mắt
Tơi tả tầng mây trũng khóe mi
Xuân tới bâng khuâng chiều hội ngộ
Hè sang bịn rịn sớm chia ly
Bôn ba tứ xứ quên tình ái
Ngoái lại xuân ơi đã nhỡ thì…

Hè 2013
Nguyễn Viết Hồng
YÊU ĐÀN BÀ CŨ
Đời em mang phận đàn bà
Duyên thì đã cũ lại già tấm thân
Anh là trai cũng hết xuân
Hai ta cùng cũ ngại ngần chi đâu...
22/12/2019
Thơ: Nguyễn Viết Hồng
TÌM ĐỒNG ĐỘI
Tìm bạn trong cánh rừng sâu
Đời tôi trăn trở những câu nỗi niềm
Hết chiến tranh vẫn chưa yên
Cứ đau thăm thẳm nhiều miền quê hương

22/12/2019
Thơ: Nguyễn Viết Hồng

TỪ THUỞ RỒNG TIÊN

Dẫn con ra với biển xanh
Long Quân đắp đất nổi thành Hoàng Sa
Trồng cây vỡ đất dựng nhà
Dấu chân mòn gót Trường Sa vẫy vùng
Bao đời chống giặc anh hùng
Đảo là hồn cốt của chung nước nhà
Nhuộm bao xương máu ông cha
Từ thời tiền sử ấy là tổ tiên
Các bạn ơi hãy đứng lên
Đuổi người Trung Quốc ngang nhiên chiếm bừa
Trần trừ chúng sẽ thừa cơ
Chiếm dần lãnh hải máu cờ chúng ta
Chúng hòng hòa nhập Quốc ca
Để Việt Nam thẹn nước nhà rông tiên …

LC 2013
Nguyễn Viêt Hồng



VỊNH RỒNG ĐÁ Ở ĐỀN…( Bài xướng)

Múa vuốt gương vây có tợn không
Khen ai đẽo đá tạc lên rồng
Đền đài tọa lạc xem mây nước
Phủ xứ ẩn mình tránh gió giông
Vạn thủa binh đao không nhúc nhích
Ngàn năm khói lửa cứ nằm trông
Vậy mà trước mặt bao dân chúng
Múa vuốt gương vây có tợn không?..
20/1/2013
Nguyễn Viết Hồng
HỠI BAO CÔNG

Đau lòng thi sỹ hỡi bao công
Quy hoạch tầm nhìn của mấy ông
Dự án điển hình đâu cũng dựng
Công trình trọng điểm cắm lung tung
Cầm tù ruộng đất vây rào thép
Thả lỏng công trường chó quãi dông
Thương sót nỗi dân ta mất đất
Đứng nhìn dự án khóc bao công

2013
Nguyễn Viết Hồng

NHỠ THÌ…

Phượng đã rơi đầy can cớ chi
Bập bùng lửa cháy đuổi xuân đi
Vêu vao ngọn gió quầng đôi mắt
Tơi tả tầng mây trũng khóe mi
Xuân tới bâng khuâng chiều hội ngộ
Hè sang bịn rịn sớm chia ly
Bôn ba tứ xứ quên tình ái
Ngoái lại xuân ơi đã nhỡ thì…

Hè 2013
Nguyễn Viết Hồng

TÌM NHAU NGÀY20/10
( Tặng người ấy...)
Tìm em tặng đóa hoa tươi
Nhìn khuôn hình ấy nét cười hồn nhiên
Đong đầy khóe mắt chân chim
Vẽ lên khắc khoải trái tim xế chiều
Tương tư từ thuở cánh diều
Đến giờ đội muối trên đầu tìm nhau
Thôi thì chẳng nghĩa trầu cau
Hoa này tôi hẹn kiếp sau  nhé người....

20/10/2019
Thơ : Nguyễn Viết Hồng



NHỚ MẸ..
Mẹ ơi trời trở lạnh đông rồi
Ở đồng xa lúa giờ con đã gặt
Mẹ chẳng thể về khiến lòng con đau thắt
Đã nhiều mùa gió trướng lạnh thấu da
Bao năm rồi vắng bóng mẹ trong nhà
Lũ cháu con cứ chiều về nhớn nhác
Những đàn gà cũng gọi bầy dáo dác
Trái tim con ngèn ngẹn nhớ mẹ ơi....
Mẹ đi xa nhà trống vắng lâu rồi
Bao bão giông đè vai con xối xả
Cõi tạm đời con là: nợ, vay, đòi ,trả...
Mẹ hay không nơi cõi niết bàn...

Đêm 28/10/2019
Thơ : Nguyễn Viết Hồng





MONG THẦM
Đông đến rồi ai sẽ ghé chơi
Cùng tôi sánh bước ngắm sao trời
Mong chàng thả nụ chườm môi ấm
Để thiếp xòe hoa đón mắt ngời
Trao đóa quỳnh thơm đang hé nở
Nhận bông dạ thảo chớm khoe phơi
Trên môi đang sẵn hồng than lửa
Mình thắp yêu thương sáng trọn đời
           08/03/ 2010
      Nguyễn Viết Hồng


NHÀ DỘT..( Bài xướng Nguyễn Viết Hồng )
Rường cột đâu rồi mỏi mắt trông
Dột từ trên nóc có đau không ?
Nắng soi mặc sức thiêu như lửa
Mưa xối tha hồ chảy tựa sông
Đối phúc cùng trời bao bão tố
Hữu duyên với đất lắm mưa giông
Bao giờ dặm lại cùng thay mới
Kín dưới bền trên ấm tổ tông
04/7 /2013
Nguyễn Viết Hồng

RƯỢU VỚI TRĂNG…

Gió quen…
sàm sỡ mặt hồ
Làm xô…
con sóng vỡ uờ bóng trăng
Xóa nhòa
muôn ánh sao băng
Tan rồi!…gương của vầng trăng thuở nào
Mình ta
giữa chốn thanh tao
Tròng trành thuyền rượu ai nào có hay
Giọt sầu…
rót xuống đêm nay
Chạm nơi đáy bát
vơi đầy cùng trăng……

Lào cai 2013
Nguyễn Viết Hồng

HOA QUỲNH..(Bài xướng Nguyễn Viết Hồng )

Thấp thoáng tinh khôi giữa đất trời
Đêm thanh xòe nở hóng sương rơi
Khuất nơi phố thị xa phàm tục
Ẩn lấp thung sau lánh lưới đời
Hương dịu dàng đưa buông tĩnh lặng
Sắc lung linh thằm hé khoe phơi
Ai thương yêu mến quỳnh tôi nở
Ngắm một lần thôi để nhớ đời .

      12/4/2013
Nguyễn Viết Hồng

Tặng cô giáo  : Nắng Chiều

TRƯỜNG YÊU... (thuận nghịch độc)

Thuận :

Tay vững thêm yêu bạn lớp trường
Tóc mây nồng ấm dịu mùi hương
Say đời với phấn nhòa rơi lệ
Mộng giấc bên thềm giá rụng sương
Vay mẹ tứ thơ vần bố nhớ
Nợ em từng chữ cái cô thương
Lay hờn gió tím chiều buông liễu
Đầy nắng rọi vương đẹp cảnh đường

Nghịch:

Đường cảnh đẹp vương rọi nắng đầy
Liễu buông chiều tím gió hờn lay
Thương cô cái chữ từng em nợ 
Nhớ bố vần thơ tứ mẹ vay 
Sương rụng giá thềm bên giấc mộng
Lệ  rơi nhòa phấn với đời say   
Hương mùi dịu ấm nồng mây tóc
Trường lớp bạn yêu thêm vững tay...

12/12/2012
Nguyễn Viết Hồng
XẤU HỔ VEN ĐƯỜNG..

Người hỏi rằng sao đắm say em
Bông xấu hổ ven đường hoang dại
Lời vô tình..mà tôi buồn hoang hoải
Trinh nữ ơi!. em tím tự thủa nào?...

Chẳng chậu ,vườn em vẫn thanh cao
Tím thủy chung từ bao thế hệ
Dẫu nắng mưa dập vùi vẫn thế
Gió thoảng thôi đã e thẹn ngập ngừng...

Chẳng ngạo nghễ ,chẳng tưng bừng
Chẳng ganh đua với muôn loài trong lọ
Tím lặng thầm giữa vàn hương sắc cỏ
Dịu dàng thôi ...bỡ ngỡ tình tôi...
12/13/2013
Nguyễn Viết Hồng
HỎI...( Bài xướng Nguyễn Viết Hồng )

Khi nào thi sĩ mới vung tay ?
Bút múa như gươm chặn cướp ngày
Dân cậy nhờ trông tâm ý mẫn
Nước mong ngóng đợi nghĩa tình ngay
Hót đi tà đạo vui dương thế
Chở đặng nghĩa nhân hợp cõi này
Trung hiếu đôi câu vì đất nước
Văn lưu thiên cổ vạn đời hay

02/7/2013
Nguyễn Viết Hồng

XUÂN CỦA TÔI..

Người vui tửu bạn chạnh lòng ta
Xuân vắng đào đơm quạnh cửa nhà
Vẫn một nỗi niềm đong bóng lẻ
Mấy mươi khao khát ngóng hình xa
Đợi hoài trong gió mây nào tới
Ngó mãi ngoài thung én chẳng ra
Cảnh sắc buồn thiu quây lối cũ
Mùa đi thăm thẳm đuổi nhau già..
8/2/2015
Hồng Nguyễn

 ( Bui Cong Thanh họa)
Nâng chén tiêu sầu bạn với ta
Xuân sang khách quý đến xông nhà
Hữu tình vạn lý như gần lại
Bất nghĩa cận kề hóa cách xa
Tết đến sao đào còn ấp nụ
Xuân về hỏi én chẳng bay ra
Mỗi năm một tuổi xuân đi mãi
Tóc đã pha sương tuổi đã già

( Hong Tran họa ) 

              NGẪM

Xuân về náo  nức trẻ  vui ca
Tết  đến  sum vầy hạnh  phúc  nhà
Bóng lẻ  mình  ta mơ én  liệng
Cô đơn mộng ước thắm đào hoa
Bao niên vẫn đợi tình yêu đến
Mấy chục năm rồi lặng  lẽ qua
Nụ  kết mầm  xanh bồi  sức sống
Mùa  đi ngút  ngát ngẫm  mình  già.

Hong Tran 8.2.2015

ĐÓN NĂM MỚI ( Hà Trần họa)
Tết đến ai người đến với ta
Đào mai đã nở trước sân nhà
Bồi hồi nhớ lại xuân năm trước
Thấp thỏm trông hoài một dáng xa
Đợi mãi tin vui nào có thấy
Mong chờ lộc biếc chẳng buồn ra
Xuân về ,tết đên người thêm tuổi
Cảm thấy chơi vơi cảm thấy già
HT.

XUÂN TẺ ( Tôn Tuấn họa )
                  **************
Mù đầy giá lạnh quạnh lòng ta ,
Nắng ấm Xuân sang dọi khắp nhà !
Sớm tối loanh quanh đơn bóng lẻ ,
Trưa chiều ngóng đợi dáng hình xa !
Đường quen ngõ vắng không người tới ,
Bến hẹn đò về chẳng kẻ ra !
Cánh én nghiêng chao quên lối cũ ,
Tàn khuya...rượu nhạt ... Sẽ mau già !

                              9/2/015 - hoạ .
NỖI LÒNG

Vò võ đêm thâu nỗi lạnh đông
Tàn canh gối chiếc nhớ mong chồng
Xa khơi thả  lưới ai nào biết
Ở chốn giăng mùng thiếp tẻ không
Một nách đèo bòng chua xót dạ
Đôi cơn vật vã tái tê lòng
Mong người thương cảm sang nâng đỡ
Phát cỏ dọn bờ ruộng dốc mông...
4/12/2014
Hồng Nguyễn
BÓNG HẠC ...

Thuyền đã xa rời bỏ bến trông
Người về bên ấy nhớ thu không
Mưa giăng cuối bãi trăng hờ hững
Gió cuốn triền sông đất mặn nồng
Khuất nẻo con buồm xa nắng hạ
Còn đây mái tóc vắng hừng đông
Lắt lay bóng hạc bên bờ nước
Bắt tép nuôi con đợi bóng hồng...
9/9/2014
Hồng Nguyễn
ĐI TÌM MỘT NỬA...

Trong bão dông đi tìm nửa cuộc đời
Bốn phương trời mà tìm đâu chẳng thấy
Nửa của tôi ơi em trốn nơi nào vậy
Cứ để tôi tìm sao không thấy bóng em...

Mưa đã tan phố đã lên đèn
Trong công viên cứ từng đôi quấn quýt
Tôi giật mình bồn chồn thao thiết
Nửa của tôi trong ấy có ai không?...

Quyết tìm em nơi sâu thẳm mênh mông
Đã quên hết đên đen tàn hiu hắt
Tóc bạc hết rồi mà chưa tìm được.
Một nửa ơi em vẫn tận nơi nào?...
26/8/2014
HồngNguyễn
HỠI NÀNG ƠI...(Bát vận đồng âm ngũ độ thanh)
Cuộc sống bây giờ vẫn hỏi ta
Tình yêu nếu  tỏ tựa trăng ngà
Còn ai tựa gốc vì nhau cả
Để đó trèo non sẽ tụ hòa
Hạnh phúc về tay lòng mãn thỏa
Buồn đau buột khỏi trí bời xa
Cùng nhau xẻ gánh đừng e lạ
Ngọt đắng nàng ơi hãy nở hoa...
10/02/2014
Nguyễn Viết Hồng
TRƯỚC BIỂN EM....

Anh chẳng dám nhìn vào đáy mắt em đâu
Cứ mặc trái tim ngẹn ngào đắm đuối
Phận mỏng manh chỉ sợ nhìn mắc lỗi
Trái tim kia không nói dối nổi em...

Anh sợ nhìn vào đôi mắt biển đêm
Khiến trái tim đau vụng về khờ dại
Lo đêm về lòng đượm buồn tê tái
Đã âm thầm gọi mãi hư không...

Anh mãi nhìn theo biển rộng mênh mông
Biển thì rộng còn anh thì nhỏ bé
Chỉ ước mơ thôi nụ cười dịu nhẹ
Khe khẽ về, khe khẽ sóng biển dâng...

          Biển đêm hè 2015
     Thơ : Nguyễn Viết Hồng
TỰ HỎI...

Bao giờ ta lại được là ta?...
Thả bướm tìm chim thưởng ngoạn trà
Hỏi có phương nào hương kết mật
Còn không nơi ấy nụ bừng hoa
Để thuyền mấy chặng chèo vương mái
Độ bến vài thôi khách tới nhà
Trở gió heo trời bơi khổ quá
Buồn ơi số phận thủa nào qua?...
9/9/2014
Hồng Nguyễn
BÓNG VÀ TÔI..

Một mình
đâu có
thành mâm
May
còn cái bóng
âm thầm cùng tôi

Một mình
Đũa xếp  một đôi...
Bát bày
một chiếc
Như nồi
mất vung..

Một mình
chăn chiếu chả chung
Bao giờ
mùng một
hóa thành mùng đôi..

Hay là
Vẫn bóng
và tôi...
Một mình.!..
14/1/2015
Hồng Nguyễn




CỤ BÁ THỜI @...( Bài xướng Nguyễn Viết Hồng )

Chả phượng nem công với thịt rồng
Ngày nào cụ cũng nhắm ngon không ?
Công to chuyện lớn luôn lừa bạn
Quà mỏng việc dày chớ gọi ông
Xe đẹp hạng sang du thưởng ngoạn
Nhà lầu lộng lẫy ngắm chơi ngông
Tiền chùa công quỹ tiêu không tiếc
Bao tuốt vàn mem khách má hồng

        6/7/2013
 Nguyễn Viết Hồng

CHUÔNG  CHÙA
Chuông chùa thỉnh cõi hư không
Gọi hồn non nước tiên rồng trời mây
Thương nòi ngài hãy về ngay
Độ trì dân tộc dựng xây thái bình.,.
25/12/2019
THƠ: Nguyễn Viết Hồng
THƠ BỐN DÒNG

Bài 1: BÓNG BÀ...
Bàng nghiêng trút lá đầu thôn
Đường quê trải tím hoàng hôn bóng bà
Gậy còn đua với đường xa
Lưng còng đua dốc thương bà bà ơi ...
10/2/2019
Thơ: Nguyễn Viết Hồng

Bài2: VỀ VỚI HỘI LÀNG
Mưa bay ướt áo ai về
Cánh cò cũng mỏi thôi đê khuất dần
Dịu dàng những sắc hoa xoan
Xuân sang có nhớ hội làng người ơi?...
15/12/2019
Thơ: Nguyễn Viết Hồng

Bài3:

Biết hết trăm năm không đáo hạn
Ở trần gian cõi tạm chẳng bền lâu
Đời có ai ở mãi cõi này đâu
Sao không cháy hết mình cho bõ sống....

22/12/2018
Thơ : Nguyễn Viết Hồng



THƠ BỐN DÒNG.
Bài 1 : ĐỢI...
Bâng khuâng chiều tím ven rừng
Đợi người tri kỷ mà rưng rưng tròng
Chuông chùa vồn vã hư không
Đường trời thăm thẳm đợi trông tiếng nào....

15/12/2019
Nguyễn Viết Hồng

Bài 2:
Biết rằng "nhân định tại thiên"
Tình thi em có hữu duyên hỡi chàng
Phải lòng ánh mắt liếc ngang
Tứ thơ khôn tả tình mang nỗi tình...
12/4/2012
Thơ: Nguyễn Viết Hồng


Bài 3 :
Không cần phải thế đâu anh
Dẫu chim chẳng hót trên cành cùng hoa
Tình sông với bến phôi pha
Người bên ấy có nhạt nhoà đò xưa?...
20/12/2019
Thơ: Nguyễn Viết Hồng

Bài 4 : GIÁ ĐỪNG
Giá đừng đốt lửa trên môi
Để con tim đỡ bồi hồi nhận hoa
Giá đừng lỡ hẹn người ta
Giờ đâu mình vẫn mãi là người dưng ....

20/9/2012
Thơ : Nguyễn Viết Hồng

Bài 5
Đợi người chả thấy người đâu
Ngóng trăng ,trăng lại qua đầu canh khuya
Chờ xuân, xuân cạn chưa về
Gật mình tỉnh giấc tái tê bóng - mình...
15/12/2019
Thơ: Nguyễn Viết Hồng


Bài6:
Nghe trong tiếc nấc rừng xa
Tiếng đồng đội gọi thiết tha điệp trùng
Tên tôi bạn nhớ hay không
Mà sao chẳng viết mấy dòng trên bia
27/7/2013
Thơ : Nguyễn Viết Hồng


Bài 7: TÌNH VỚI TRĂNG
Còn gừng ta chẳng tìm nhau
Giờ muối trắng đầu mặn nữa được chăng???...
Ngọt ngào thả lưới vớt trăng
Mà duyên chẳng đặng để thằng cuội trêu...

Thơ : Nguyễn Viết Hồng

Bài 8:TÌM TRĂNG...

Đông về em náu nơi đâu
Để người mỏi mắt trong câu hẹn thề
Buông vào nỗi buốt tái tê
Lửa lòng rực cháy có về tìm nhau?....

20/12/2019
Thơ: Nguyễn Viết Hồng

13 tháng 4, 2019

Dự án (Sử thi : Đất nước Tiên Rồng) của Nguyễn Viết Hồng đã viết đến chương thứ 11 đến đời Vua Lý Chiêu Hoàng đã hoàn thành 4222 câu lục bát dùng để làm sách tham khảo môn Lịch sử, sinh học , địa lý và văn học  cho các cháu học sinh từ lớp 1 đến hết các bậc học đường . Nhân ngày Giỗ tổ Hùng Vương  Hồng xin trích chương 1 và chương 2 đăng để các bạn thưởng thức và xin ý kiến góp ý xây dựng của các bạn trước khi Hồng viết tiếp phần tiếp theo và chỉnh lý khi xuất bản mong các bạn nhiệt tình và ủng hộ . Xin đa tạ cảm ơn các bạn...

             Sử thi
ĐẤT NƯỚC TIÊN RỒNG


Chương 1 - Trái đất thuở hồng hoang, sự sống thời tiền sử

- Vụ nổ - Bigbang ,thuở hồng hoang

Từ trong vũ trụ bao la
nhiều tỷ năm trước đây là thời gian
Việt nam gọi : nổ kinh hoàng
Âu Phi gọi vụ Bigbang trên trời
ngàn ngàn tỷ tỷ mảnh rơi
bay đi lơ lửng khắp nơi thiên hà
Trái đất này của chúng ta
chính là một mảnh vỡ ra vụ này
tồn tại cho đến ngày nay
là nhờ quỹ đạo đường bay tuyệt vời
bay quanh cầu lửa Mặt trời
nóng sôi đốt cháy tơi bời chói chang
hình thành Núi lửa tuôn tràn
bề mặt Trái đất dung nham chảy dài
quả cầu Trái đất quay hoài
nửa sáng nửa tối thành hai vùng miền
nửa này sáng  nửa kia đêm
Thái dương hệ mấy chị em quay cùng
Hải Thiên Vương giữa vòng cung
Sao Mộc Sao Hỏa cũng cùng đường bay
Thái dương hệ nói ở đây
Mặt trời đứng giữa  phân ngày và đêm
Sao Thổ Sao Hỏa Sao Kim
Mặt trăng Trái đất bay tìm đuổi nhau
dải Thiên hà những Chùm sao
bấy lâu phát sáng soi nhau trên trời
con người muốn đếm sao rơi
phải chăng mỏi mắt hết đời không xong
Thiên hà không phẳng chẳng cong
như hình Enlíp nối cung hành trình
không gian tỷ tỷ hành tinh
thiên hình vạn trạng to phình bé teo
Mặt Trời rọi nắng trên cao
phát sáng rực rỡ hơn sao Thiên hà
Địa cầu Trái đất chúng ta
không tự phát sáng nhưng mà chậm quay
năm tỷ năm trước đến nay
Trái đất dần nguội phủ đầy tuyết băng
hình thành sông suối bãi bằng
thành Biển thành Núi, cánh đồng bao la

- Xuất hiện sự sống, thời tiền sử

Hai tỷ năm trước chúng ta
từ phân tử đã hóa ra Đơn 
            ( Sinh vật đơn bào )
hai tỷ năm kế tiếp theo
tiến hóa sinh vật  Đa bào phôi thai
             ( Sinh vật đa bào )
hai tỷ năm kế tương lai
tiến hóa động vật vài loài giản đơn
một tỷ năm tiến gần hơn
vô số loài cá giản đơn dưới hồ
xuất hiện thảo mộc sợi tơ
lưỡng cư xuất hiện lập lờ dưới trên
( động vật sống lúc dưới nước lúc trên bờ )
bò sát xuất hiện ngang nhiên
nhiều loài to lớn đâu tiên trên bờ
thời tiền sử lúc bấy giờ
Khủng long xuất hiện vật vờ rất đông
họ cây dương sỉ to đùng
mọc thành rừng rậm khắp vùng đầm hoang
vào thời kỷ đại cổ sinh
( kỷ đại cổ sinh của trái đất)
bề mặt Trái đất như phình nở ra
tán cây tựa những mái nhà
che mưa chắn bão sống qua tháng ngày
Các loài bò sát kỷ này
dần dần tiến hóa biết bay lên trời
lúc ẩn lúc hiện khắp nơi
lan tràn mặt đất bầu trời bao la
bỗng nhiên chuyện lớn sảy ra
va chạm  mảnh vỡ thiên hà đương bay
rồi va vào trái đất này
vỡ thành một mảnh trăng bay lên giời
cái nóng thiêu đốt lửa trời
thế là trái đất tiệt loài khủng long
nhiều loài đã bị diệt vong
chẳng còn một mống trong vòng gang tay
bề mặt trái đất từ đây
tiệt loài bò sát lớn này lạ chưa
trải qua mưa nắng cổ xưa
bão giông bồi đắp xương chưa biến dần
để rồi hóa thạch vĩnh hằng
nhờ lực hấp dẫn mặt trăng hút vào
nhiệt độ trái đất giảm cao
nhiều tỷ năm trước tiến vào gần nhau
hình thành quỹ đạo địa cầu
lực hút lực đẩy nhiệm màu  gần .. xa
phần nào giúp trái đất ta
ổn định nhiệt độ để mà sinh xôi
chục triệu năm trước ta thôi
quá trình tiến hóa phân ngôi các loài
từ một phân tử nhỏ nhoi
thời gian tiến hóa thành người chúng ta
loài người vượn được sinh ra
từ thời tiền sử ấy là tổ tiên
hơn hẳn các loài kể trên
sống trong hang động thiên nhiên qua ngày
biết bám vào những cành cây
hái lá hái quả sống ngày hồng hoang
cụm thành cuộc sống bầy đàn
đó là thử thách gian nan thời này
tựa nhau săm bắt hái cây
cùng chống thú giữ những ngày bất an
cái đói cái rét cơ hàn
cuộc sống nguyên thủy vô vàn gian truân
                    100
bóc vỏ cây để che thân
ăn hang ở lỗ lông dần đổi thay
 tỷ năm biết mấy tháng ngày
mưa giông sấm sét cháy cây cháy rừng
lấy lửa về sưởi đêm đông
cho thú dữ sợ mà không dám vào
biết tìm lửa chốn núi cao
từ những hòn đá gè vào với nhau
tạo ra công cụ ban đầu
chiếc dìu bằng đá nhiệm mầu thô sơ
chặt cây đào củ đắp bờ
rời hang kiếm sống xuống bờ dòng sông
đồng bằng bắc bộ sông hồng
vùng thanh hóa rộng mênh mông biển trời
dọc triền sông mã sinh xôi
lâu dần phát triển quanh nơi đầm lầy
hai vạn năm trước ngày nay
cuộc sống hoang dã người ngày càng khôn
bộ não đã phát triển hơn
thức ăn nướng chín trí khôn rõ ràng
xa dần cuộc sống trong hang
cách thức quản lý ngày càng tốt lên
hợp thành bộ lạc vững bền
công xã thị tộc đầu tiên hình thành
một xã hội sống cộng sinh
lang thang du mục lênh đênh mọi miền
năng động chẳng chút ở yên
săn bắt đào củ mọi miền đồng hoang
đã biết giữ lửa ấm hang
mài rìu đá sắc chặt phang đẽo cày
sáu ngàn năm trở lại đây
kỹ thuật đục đá bằng tay ra đời
tìm ra một loại cây trời
cho bông cho hạt loài người đổi thay
biết trồng lúa cạn từ đây
vật trao vật đổi sang tay hình thành
bắt đầu có sự giao tranh
cướp nhau hỗn loạn giật dành này kia
Thế rồi có sự phân chia
thứ này  vật nọ cái kia trong bầy
cuộc sống xáo trộn đổi thay
người cổ biết họa hình này hình kia
vẽ lên hang đá lia đìa
nội dung sinh hoạt canh khuya thường ngày
cầm công cụ ở trên tay
đương trong tư thế hăng say miệt mài
những hình vẽ đã phôi thai
tư duy nghệ thuật loài người cổ xưa
qua bao dâu bể nắng mưa
 người cổ để lại như vừa không lâu
hành trình tiến hóa thấm sâu
ngôn ngữ xuất hiện bắt đầu được ghi
văn minh đã được phát huy
xuất hiện ký hiệu thời kỳ sơ khai
đếm bằng hòn sỏi củ khoai
vậy là số đếm một hai hình thành
tuy rằng tiến hóa chưa nhanh
nhưng người cổ đại văn minh hơn nhiều
đã biết sát cánh cùng nhau
chiếm vùng đất lớn địa đầu núi non
vùng bãi sông lớn sông con
cấy trồng lúa cạn dù còn hoang sơ
lấy thân cây đổ chơ vơ
làm lều lán ở xa bờ hang sâu
chủ động trồng cấy hoa mầu
cất dấu củ quả dài lâu ăn dần
từ trong lao động gian truân
tìm tòi sáng tạo tự thân mày mò
quá trình vất vả cam go
đồ gốm đã được bất ngờ tạo ra
nặn làm dụng cụ trong nhà
cái vò cái vại sinh ra thời này
cái nồi bằng gốm nặn tay
dùng để nấu nước hàng ngày người ăn
ba ngàn năm trước công nguyên
đồ đồng kim loại đột nhiên ra đời
kiên trì  sáng tạo loài người
gian lao trí tuệ mỉm cười ngẩng cao
ơn trời trả những công lao
từ nay cuộc sống bước vào đổi thay
Loài người rẽ bước từ đây
tiến lên vượt bậc hơn ngày ở hang
công cụ cũng được rẽ ngang
lưỡi cày lưỡi cuốc chuyển sang đồ đồng
đồ đá đã xếp vào trong
cất đi sáng tạo kỳ công loài người
biết bao công sức cùng trời
lưỡi cày rìu đá một thời trên vai
năng xuất lao động gấp hai
sức người đã kéo thay hoài sức trâu
thời kỳ cực khổ dài lâu
vì người chưa biết dùng trâu kéo cày
gian nan cực nhọc đọa đày
đến khi biết dậy trâu cày ruộng sâu
truân chuyên vất vả nhuốm mầu
cái đói cái khổ quá lâu khá dài
kỳ công tìm kiếm miệt mài
ngàn năm kế tiếp tương lai khởi đầu
bắt những con thú rừng sâu
con dê con chó  con trâu con gà
200
con bò con ngựa con la
từ trong rừng thẳm lùa ra bắt về
chặt cây quây lại bốn bề
vực trâu cày khéo dồn dê nhốt chuồng
thuần dưỡng động vật đi đường
bắt con ngựa buộc dây cương trói vào
củ mỳ củ bắp núi cao
đưa về thuần hóa trồng vào vạt nương
ngày đêm chăm chút yêu thương
cây cho hoa trái vụ thường bội thu
lo thoát cái đói cái ngu
phòng khi bĩ cực nạn thù tai ương
đưa cây lúa cạn trên nương
cấy xuống ruộng nước mở đường văn minh
tập quán lúa nước hình thành
lắn dòng chặn đập đắp thành hồ ao
bao nhiêu vất vả gian lao
hồ trong nước mát đưa vào canh nông
đào kênh đẫn nước tưới đồng
khai hoang vỡ đất cấy trồng lúa xanh
thời “ tiền sử” bước qua nhanh
thời “sơ sử” đã hình thành phôi thai .
loài người hướng tới tương lai
                   223

           Chương 2 :
Sự hình thành nhà nước cổ đại trước công nguyên và truyền thuyết Tiên Rồng

2.1 – Sự hình thành nhà nước cổ đại sơ khai


Quá trình tiến hóa lâu dài
người nguyên thủy đã ra ngoài hang sâu
sơ khai cuộc sống thủa đầu
cam go vất vả nhuốm mầu gian nan
sông sâu vực thẳm gió ngàn
sống miền hoang dã muôn vàn hiểm nguy
khó khăn cực nhọc đường đi
nuôi trồng thất bát thường thì sảy ra
 loài người đã biết dựng nhà
cùng nhau hợp sức vượt qua sông dài
                   10
lên rừng lấy nứa lấy mai
ghép thành mảng lớn vươn ngoài bờ xa
vào gần chân núi rừng già
khai phá nương rẫy làm nhà trồng cây
chỗ kia nơi nọ chốn này
thôn tính dành giật mỗi ngày càng đông
xảy ra cướp đất tranh công
gây bao loạn lạc người không thể ngờ
xã hội thời buổi bấy giờ
công xã thị tộc vỡ bờ rối ren
                   20
xung đột hỗn loạn triền miên
các thị  tộc mạnh nổi lên mọi miền
Loài người chẳng được sống yên
cùng nhau chia đất các miền tự coi
nước việt cổ đại ra đời
gồm nhiều bộ lạc sống nơi sông hồ
núi đồi cao thấp lô nhô
cư dân sinh sống bấy giờ canh nông
dọc miền duyên hải sông hồng
sông Chu ,sông Mã phía trong Ninh bình
                   30

đồ đồng phát triển rất nhanh
con người đã biết đúc thành trống to
thúc vang chiến trận reo hò
dùng trong tế lễ cầu mùa yên dân
tiếng chiêng trống gọi xa gần
chiến tranh bộ lạc lại dần nổ ra
miên man khói lửa sót xa
yếu bị mạnh diệt đốt nhà thương đau
cướp đi tất cả bò, trâu
củ quả lúa gạo rau mầu ruộng nương
                    40
giết nhau đẫm máu chiến trường
mở mang bờ cõi biên cương cho mình
chế độ lô lệ hình thành
hợp nhất bộ lạc uy danh đứng đầu
tựa vai sát cánh cùng nhau
sơ khai nhà nước mở đầu từ đây

2.2- Truyền thuyết phát tích thủy tổ ,cái bọc trăm trứng
 các Vua Hùng dựng nước

Truyện rằng thủy tổ người nam
trước công nguyên đến làm quan triều đình
phía nam chân núi Ngũ Ninh
dáng hình tư chất thông minh hơn người
                   50
tên là “Lộc Tục”sáng ngời
( phả hệ ghi là : Hùng Dương)
làm Vua nước Việt - sau đời Đế minh
vóc người quắc thước uy linh
Kinh Dương Vương - hiệu Vua mình trời nam
diệt trừ hung bạo quan tham
cho dân cày ruộng được làm bình yên
năm nhâm tuất - trước công nguyên
     ( năm 2879 )

lấy con gái của vua hiền Thần Long
sinh ra “Sùng Lãm ”nối dòng
( phả hệ ghi là : Hùng hiền )
xưng Vương là: Lạc Long Quân trị vì
                      60
long sàng bệ vệ uy nghi
xuân vui vua đã tuyên phi vào hầu
mẹ Âu Cơ sớm mang bầu
sinh ra bọc trứng đếm đầu một trăm
Mẹ tiên như thể trăng rằm
một trăm trứng nở một trăm con hiền
chân tay cơ bắp cuộn lên
Long Quân dũng mãnh tất nhiên là rồng
Âu Cơ than thở vua chồng
Hai mệnh thủy hỏa Tiên - Rồng khắc nhau
                      70
Long Quân toan tính trước sau
chia nhau xuống biển chia nhau lên rừng
trăm con phấn khởi tưng bừng
cùng nhau băng thác vượt rừng gian lao
năm mươi con ở núi cao
theo mẹ khai khẩn đất vào rừng xanh
năm mươi xuống biển lên ghềnh
cùng cha chài lưới dập dềnh trùng khơi
đối mặt cùng Đất cùng Trời
đó là thủy tổ của người Việt xưa
                      80
Tiên Rồng bách việt nối vua
là người con của Âu Cơ - vua Hùng
 vua hiền đức tính bao dung
định đô dựng nước ở vùng Châu phong 
( nay thuộc phú tỉnh phú thọ )
dòng dõi con cháu Thần Long
thông minh tự thủa trong lòng Âu Cơ
theo cha lên thác xuống bờ
Truyền ngôi con trưởng phụng thờ tổ tiên
dưới chân Nghĩa lĩnh dựng đền
( Núi nghĩa lĩnh nay có đền thờ vua hùng )
ngôi Vương tước vị tương truyền bá quan
                    90
lạc hầu lạc tướng quan lang
từ đây tận tụy giữ an dân lành
một ngày trời đất trong xanh
lập lên nhà nước gọi thành Văn Lang
mười năm bộ lạc an khang
có quan cai trị kinh bang hiền tài
cha truyền con nối lâu dài
HùngVương dựng nước rạng ngời trời nam

2.3 - Truyền thuyết Thánh gióng dẹp giặc ân

Đến đời thứ sáu Hùng vương
                                                  ( phả hệ ghi là đời : HùngHuy )
 Văn Lang hiểm họa tai ương giặc thù
100
giặc Ân  mạnh tựa bão to
Vua quan lo lắng đắn đo rối bời
tìm người đánh giặc mọi nơi
loan tin đi khắp bộ ngoài bộ trong
Quan, dân trăm họ nóng lòng
cùng nhau chuẩn bị đề phòng giặc Ân
bấy giờ ở bộ Võ Ninh
có nhà giàu có nhưng sinh muộn mà
sáu hai tuổi , mới làm cha
                    ( 62 tuổi )

sinh ra cậu bé lên ba chẳng cười
                   10
không hề biết nói một lời
cả ngày ngửa mặt lên trời ngắm trăng
vào đêm trăng sáng ngày rằm
nghe rao xứ giả đang nằm dậy ngay
bỗng nhiên biết nói mới hay
cho đòi sứ giả hỏi ngay truyện gì
vui mừng xứ giả tâu vì
giặc Ân cướp nước vua thì lo toan
thưa rằng sứ giả bình an
ngươi về tâu với vua quan Triều đình
                   20
một con ngựa sắt thật tinh
một cây gậy  sắt cho mình ta thôi
nghe lời cậu bé tâu đòi
mừng vui xứ giả bồi hồi về cung
tâu lên với đứcVua Hùng
văn lang tướng trẻ vẫy vùng hiển linh
đức Vua vì nước quên  mình
cho rèn ngựa sắt nhà binh xong rồi
mài gươm cho sắc lòng người
cùng nhau giết giặc giữ trời Nước nam
                   30
đó là những việc cần làm
an lòng dân của người nam rối bời
từ khi sứ giả đi rồi
mỗi ngày cậu lớn  cùng nồi cơm to
sức vươn cao tựa cây trò  (tên một loại cây gỗ to rừng già )
một mình quật ngã  hổ bò báo trâu
cha cậu thấy lạ liền tâu
xin vua quan phải sửa mau nhà mình
bởi là cậu lớn quá nhanh
chỉ cần chạm nhẹ đổ kềnh nhà ra
              40
thế rồi sứ giả đến nhà
trao cho ngựa sắt vừa qua cậu đòi
gươm kia cậu tuốt ra rồi
nhảy lên lưng ngựa quất roi tìm thù
gầm trời vùng đất Tiên du
Bắc ninh khói lửa bụi mù cát bay
gầm vang tiếng ngựa nơi này
miệng phun ra lửa cháy cây tre ngà
giặc Ân thấy vậy kéo ra
chủ quan khinh cậu chỉ là bé con
              50
ngờ đâu khi cậu ra đòn
chém giặc như chuối hoảng hồn chạy xa
bất ngờ cây gậy gãy ra
nhổ luôn những cụm tre ngà đánh nhau
như trời ban phép nhiệm mầu
thần thông biến hóa công đầu Nước Nam
 sức mạnh vũ bão siêu phàm
giặc ân quỳ gối xin hàng mới thôi
sau khi dẹp giặc Ân rồi
về làng Phù Đổng lên đồi Sóc Sơn
                     60
chẳng cần đợi được Vua ơn
đúng ngày mồng tám bay luôn về trời
lòng dân ơn mãi muôn đời
hằng năm mở hội dưới trời Sóc Sơn
trước là lễ tạ công ơn
sau là rửa hận oán hờn giặc Ân
cho đời mãi nở mùa xuân
Thánh Gióng bất tử mãi gần trong ta..

2.4 - Vua Hùng kén rể và truyền thuyết Sơn Tinh Thủy Tinh

Tới đời mười tám Hùng vương
                                                     (phả hệ là : Hùng Duệ.)
có nàng công chúa Mỵ nương giáng trần
                70
đúng là quốc sắc giai nhân
nết na thùy mỵ mười phân vẹn mười
mày ngài mắt phụng xinh tươi
Vua Hùng kén rể chọn người tài ba
thế là có truyện sẩy ra
tranh nhau làm rể vua cha rối bời
Sơn Tinh vốn thích ăn chơi
ngao du cùng núi cùng trời Tản viên
có nhiều phép thuật thôi miên
Tinh thông biến hóa gió miền núi cao
                   80
ngón tay chỉ đến hướng nào
hướng ấy hóa núi non cao ngất trời
Thủy tinh mãi tận biển khơi
cũng tài chẳng kém dưới trời hô to
gọi mưa ,gọi gió ,hét hò
ngênh ngang chẳng kém những trò sơn tinh
Vua cha đành phải điều đình
hẹn ai đến trước thuận tình gả cho
lễ vật vua cũng thách to
một trăm ván nếp trăm giò bánh trưng
                    90
mang gà chín cựa sau lưng
Vua cha ngự trước khi bưng lễ vào
tiếp là ngựa chín hồng mao
kèm theo vàng bạc dắt vào trong cung
mang theo kiệu rước dâu cùng
voi chín ngà trắng bước chung một hàng
Sơn tinh nhanh nhảu mang sang
sớm hơn một tý  rước nàng Mỵ nương
Thủy tinh đến chậm giữa đường
nổi cơn ghen tỵ chẳng nhường đường cho
                   
                  200

phù phép dâng nước ngập bờ
ngập hết đường cái để chờ sơn tinh
hai bên nổi trận lôi đình
chanh nàng công chúa đẹp xinh về mình
Sơn tinh sợ mất người tình
hô núi đổ nấp thủy tinh chặn dòng
chẳng hề lao núng trong lòng
Thủy tinh vẫn quyết dâng dòng nước cao
Sơn tinh sấm sét đánh vào
Thủy tinh trùn bước phải chào thoái lui
                .10
dù cho đã bại trận rồi
trong lòng còn vẫn chưa nguôi báo thù
mỗi năm trước tiết mùa thu
Thủy tinh lại nhớ mối thù sơn tinh
nước dâng cướp lại mối tình
gây bao ngập lụt dân mình khổ đau
những mong trời đất nhiệm màu
cho dân thoát khỏi nỗi đau thù tình..

2.5 - Thục vương và nước âu lạc
cuộc kháng chiến chống quân tống xâm lược

 HùngVương định gả Mỵ Nương
tổ tiên Thục Phán - Thục Vương cầu hòa
                  .20
kết tình hòa hữu hai nhà
 tình nồng duyên thắm mặn mà uyên ương
trai tài gái sắc yêu thương
quê hương nhà Thục dặm trường tứ xuyên
 ( nay là một vùng ở trung quốc )
muốn cho dân Việt được yên
nghe lời  tướng sỹ người hiền can ngăn
Vua Hùng chẳng chút băn khoăn
gật đầu hủy cuộc hôn nhân tầy đình
Thục Vương căm tức hận tình
viết di chúc dặn cháu mình đời sau
                   30
cho Văn Lang ngấm nỗi đau
giết dân cướp nước đời sau Vua Hùng
Lạc Việt binh mạnh tướng trung
thấy quân Thục Phán đùng đùng kéo sang
      ( Cháu của Thục Vương )
Vua cùng văn võ bá quan
cùng cười khinh địch tự quàng phải dây
ăn chơi tiệc nhậu tối ngày
chẳng lo phòng thủ để nay phải đòn
quân Thục đánh đã gần hơn
quan quân Bách Việt trống trơn đầu hàng
                  40
khi nghe lời tấu gọi hàng
Vua Hùng chưa tỉnh vẫn bàng hoàng say
thế là chẳng kịp trở tay
nhà Vua phải nhảy xuống ngay sông làng
từ đây mất nước Văn Lang
mười năm bộ lạc đầu hàng Thục quân
năm giáp thìn - trước công nguyên
          ( năm 257 )
Thục Phán thắng trận dẹp yên mọi bề
trước dân Bách Việt tựu tề
xưng vương Thục Phán rời về Phong châu
                  50
 Kinh đô Âu Lạc khởi đầu
Bạch hạc Phú thọ nhuốm mầu cờ hoa
đặt lại quốc hiệu nước nhà
ghép tên  hai nước xưng là như sau
Âu việt tên cũ từ lâu
Lạc việt cũng vậy ghép nhau thành vần
ngàn tay vẫy lá cờ thần
nước Âu Lạc mới muôn dân đón chờ
gian ngoan kẻ địch ai ngờ
khi quân Âu Lạc mỏ cờ đón xuân
                       60
Doanh Chính vua của nước Tần
xuân thu chiến quốc hợp quân mà thành
cậy lớn phát động chiến tranh
xâm lăng cát cứ bạo hành nổi lên
xuân tân tỵ trước công nguyên
           ( năm 218 )
hoa rừng nở ngát hương miền trời nam
Doanh Chính trỗi dậy lòng tham
xua quân tiến đánh nước nam thanh bình
chia thành năm đạo quân binh
lính năm mươi vạn đùng đình kéo sang
                   ( 50 vạn quân )
               70
muốn quân xuống được phương nam
vào đất Âu Lạc phải làm con kênh
đào sông Lương chở quân mình
           ( Tên sông đào  nhà tần đào để chở quân binh vào Âu lạc )
Đồ Thư là tướng dẫn binh đi đầu
thống lĩnh được đất Tây âu
         ( vùng tây á ngày nay )
giết nhiều tù trưởng bêu đầu chợ trưa
vua Tần sảo quyệt lọc lừa
con dân Âu Lạc không chừa một ai
bị vua Thục Phán bắt bài
không thèm kháng cự lánh hoài rừng sâu
                   80
bảo toàn lực lượng làm đầu
đợi Đồ Thư đến đánh nhau tơi bời
con dân Âu Lạc vâng lời
vườn không nhà trống làm nơi bẫy thù
nấp trong núi thẳm âm u
rừng xanh lương náu giết thù xưa nay
quân Tần lâm trận bị vây
đường xa mệt mỏi là ngày diệt vong
Thục Vương chắc thắng yên lòng
tung quân ra đánh chỉ trong mấy ngày
                  90
quân Tần không kịp trở tay
chết năm mươi vạn phơi thây đầy đồng
                   ( 50 vạn bị chết )
 giặc Tần  đã được dẹp xong
Thục Phán thực sự được lòng muôn dân
quân cơ nắm trọn xa gần
mùa xuân lại nở trong ngần trời nam
tuyên rằng : Doanh Chính chớ tham
cho muôn dân của nước nam thanh bình
một ngày xuân đẹp lung linh
Thục Vương ban lệnh xây thành Cổ loa…
                   300

Viết từ 2017- 2019
Tác giả : Nguyễn Viết Hồng